آزمایش CBC

شمارش کامل خون (Complete Blood Count) یا به اختصار CBC، گروهی از آزمایش‌های خون است که تعداد و سایز سلول‌های مختلف موجود در خون را اندازه‌گیری می‌کند. این اندازه‌گیری شامل موارد زیر است:

1. گلبول‌های قرمز خون: که اکسیژن را از ریه‌ به بقیه بخش‌های بدن حمل می‌کند.
2. گلبول‌های سفید: که علیه عفونت‌ها و دیگری بیماری‌ها مبارزه می‌کند. پنج‌گونه عمده از این سلول‌ها وجود دارد اما آزمایش CBC تعداد همه‌ی انواع گلبول‌های سفید موجود در خون را اندازه‌گیری می‌کند. تست دیگری با عنوان CBC with differential تعداد هر نوع را به صورت جداگانه اندازه‌گیری می‌کند.
3. پلاکت‌ها: که به خون کمک می‌کنند لخته شود تا جلوی خون‌ریزی را بگیرد.
4. هموگلوبین: یک پروتئین غنی‌شده با آهن در درون گلبول قرمز است که اکسیژن را از ریه به بخش‌های دیگر بدن حمل می‌کند.
5. هماتوکریت: مقداری از کل خون که از گلبول‌های قرمز تشکیل شده است.
6. میانگین حجم متوسط گلبول‌های قرمز (Mean Corpuscular Volume): یا MVC که میانگین ابعاد گلبول‌های قرمز خون را نشان می‌دهد.

آزمایش CBC چه چیزی را نشان می‌دهد؟

آزمایش CBC بخشی از چکاپ معمول است و ناظر بر عواملی است که ممکن است تعداد سلول‌های خونی را تحت تاثیر قرار دهند. بررسی این آزمایش می‌تواند به ما اطلاعاتی در مورد کم‌خونی (آنمی)، اختلالات سیستم ایمنی و سرطان‌های خون بدهد. 

آزمایش CBC چگونه انجام می‌شود؟

یک تکنسین حرفه‌ای آزمایشگاه یک نمونه‌ی خونی را از رگ‌های موجود در دستان شما با یک سوزن کوچک گرفته و در یک تیوب یا ویال آزمایش می‌ریزد. برای خون‌گیری معمولا از بستن یک کش روی بازو استفاده می‌شود. علاوه‌براین، در هنگام خون‌گیری باید دست خود را مشت کنید. پس از بیرون آوردن سوزن مشت خود را باز کرده و با پد الکلی روی ناحیه‌ی خون‌گیری شده فشار داده اما تکان ندهید تا مویرگ شما پاره نشود. 

آیا قبل از انجام آزمایش CBC باید ناشتا باشیم؟ 

این آزمایش معمولا به ناشتا بودن نیازی ندارد اما بهتر است این سوال را از کسی که آزمایش را برای شما توصیه کرده بنویسید.

نتیجه‌ی آزمایش CBC:

پس از آزمایش CBC ممکن است که بعضی شاخص‌ها در بازه‌ی نرمال قرار نداشته باشند. به طور مثال:

1. سطح غیرعادی تعداد گلبول‌های قرمز، هموگلوبین یا هماتوکریت می‌تواند نشانه‌ی کم‌آبی بدن، کم‌خونی، بیماری قلبی یا مقدار بسیار کم آهن در خون باشد.
2. تعداد کم گلبول‌های سفید نشانه‌ای از بیماری‌های خودایمنی، اختلالات مغز استخوان یا سرطان باشد.
3. تعداد زیاد گلبول‌های سفید  ممکن است نشانه‌ای از عفونت یا واکنش بدن به یک دارو باشد.

توجه: اگر مقدار هر یک از شاخص‌های گفته شده غیرعادی باشند همیشه بدان معنا نیست که شما در شرایطی قرار دارید که به درمان نیازمندید. رژیم، سطح فعالیت، داروها، عادت ماهیانه، نخوردن آب کافی و دیگر فاکتورها می‌توانند روی نتیجه تاثیرگذار باشد. پس بهتر است با پزسک خود مشورت کرده و نتیجه را از او جویا شوید.